Uit recent onderzoek van het RIVM blijkt opnieuw de noodzaak om loden binnenleidingen te vervangen. Vendrig-de Punder van GGD Rotterdam-Rijnmond: ‘Het RIVM heeft de negatieve effecten van lood in drinkwater voor een aantal risicogroepen in kaart gebracht. Bij jonge kinderen (ongeborenen, zuigelingen en kinderen tot 7 jaar) kan langdurige blootstelling aan lood in drinkwater het leervermogen aantasten. Voor volwassenen kan dit in sommige gevallen leiden tot nierproblemen en een verhoogde bloeddruk. Reden om de voorlichting aan deze doelgroepen te intensiveren.’

Het kabinet kreeg van de Gezondheidsraad het advies om huiseigenaren te stimuleren loden binnenleidingen te saneren. Het Rijk zou bijvoorbeeld een subsidieregeling kunnen instellen, zodat vervanging financieel wordt ondersteund. Ook adviseert de Gezondheidsraad om een meldingsplicht in te voeren bij verkoop en verhuur van woningen. Het kabinet beslist in 2020 hoe het invulling gaat geven aan deze adviezen.

Waterbedrijven zijn verantwoordelijk voor het publieke drinkwaterleidingnet, dat wil zeggen de leidingen tot aan het leveringspunt (vaak de watermeter). In de jaren 80 is Evides een grootschalige vervangingsoperatie gestart om loden waterleidingen in het net te vervangen. Vanaf het leveringspunt ligt de verantwoordelijkheid voor de leidingen bij de woningeigenaren – van particulier tot woningbouwvereniging. Naar schatting van de Gezondheidsraad is in Nederland nog bij zo’n 100.000 tot 200.000 woningen sprake van loden binnenleidingen. Dit betreft voornamelijk huizen die vóór 1960 zijn gebouwd.

Niet alle huiseigenaren zijn op de hoogte van de kwaliteit van de binneninstallatie en de impact daarvan op de drinkwaterkwaliteit. ‘Als GGD zeggen wij: drinkwater uit de kraan is gezond en van goede kwaliteit. Maar als je in een oud huis woont, zorg er dan voor dat je binnen de waterleidingen controleert. Want als daar nog lood zit, kan dat negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid van genoemde risicogroepen. Daarom is het advies om de leidingen te (laten) vervangen en tot die tijd voor de risicogroepen flessenwater te gebruiken. Voor kinderen boven de zeven en volwassenen geldt het advies om de kranen door te spoelen voordat je eruit drinkt of met het water eten bereidt. Voorlichting door Rijksoverheid, gemeenten, GGD en waterbedrijven hierover blijft belangrijk,’ aldus Vendrig-de Punder.

Ook Evides helpt bij het opsporen van loden binnenleidingen, onder andere door hierop te checken bij het verwisselen van de watermeters. Als we loden binnenleidingen signaleren, dan adviseren we onze klanten om deze te verwijderen. Verder kunnen ze op een speciale webpagina informatie en advies vinden over hoe je zelf loden binnenleidingen kunt herkennen. ‘Hoe meer kanalen we inzetten, des te groter de kans dat we de doelgroep bereiken’, besluit Vendrig-de Punder. Daar ligt dus een gemeenschappelijke taak voor Rijksoverheid, gemeenten, GGD en waterbedrijf.