Hoe ziet het leidingnet van de toekomst eruit? Hoe kunnen we duurzamer omgaan met water? Grote, abstracte vragen die gaan over de toekomst van ons drinkwater. Om hier een antwoord op te vinden, doet Evides toegepast onderzoek. In de afgelopen vier jaar zijn zes onderzoeksprojecten uitgevoerd onder de noemer ‘Novie’: Nieuw Onderzoek Voor Investeringen Evides. “De bevindingen bepalen welke richting we inslaan met onze toekomstige investeringen”, aldus Algemeen Directeur Annette Ottolini. “We nemen deze beslissingen op basis van de juiste en goed onderbouwde kennis.” We lichten hier de onderzoeks­projecten uit die gericht zijn op innovaties om de conditie van het leidingnetwerk te monitoren en verduurzaming door hergebruik van water.

Door de energietransitie wordt het steeds drukker in de ondergrond. Daardoor wordt het nog belangrijker om exact te weten waar de leidingen liggen, ook ten opzichte van andere ondergrondse infrastructuur, en in welke staat ze verkeren. Onderzoeksleider Valerie Dresscher: “Met nauwkeurige en actuele data kunnen overheden en netbeheerders hun plannen beter op elkaar afstemmen en graafschade voorkomen.” Er zijn tal van innovatieve technieken die ons hierin kunnen ondersteunen, zoals het continu monitoren van druk en temperatuur, direct een leiding inmeten met je iPhone of een 3D-weergave maken van het leidingnetwerk. De vraag is nu hoe we dit in de praktijk kunnen inzetten.

3D-visualisatie blijkt een veelbelovend hulpmiddel. Hiermee worden de actuele locatie, toestand en prestaties in kaart gebracht. Op termijn is het mogelijk deze 3D-visualisaties samen te voegen tot een ware digitale kopie van het leidingnet, een ‘Digital Twin’. Om met deze digitale kopie verschillende scenario’s te simuleren en visualiseren, moet het systeem gevoed worden met nauwkeurige gegevens. En dat is meteen ook het raakvlak met een ander onderzoek binnen Novie: FACTS.

Binnen FACTS bekijken we hoe we storingen vóór kunnen zijn door met data en kennis een adequate inschatting te maken van de staat van de leidingen. Daardoor ontstaat een beeld van het te verwachten storingsgedrag van het leidingnetwerk en hoe zich dat in de toekomst zal ontwikkelen. Bij beide onderzoeken draait het om het doen van de juiste voorspellingen, om zo beter te kunnen anticiperen. Evides gaat deze innovaties komende jaren verder testen in de praktijk.

Bedrijven willen hun watergebruik reduceren en duurzamer omgaan met energie en grondstoffen. Evides Industrie­water ondersteunt klanten hierin met het Water Without Waste programma. Twee van de Novie onderzoeks­programma’s sluiten hierop aan: REvides en Demin2030. Hierin draait alles om circulariteit: afvalwater opnieuw gebruiken en er nuttige stoffen uithalen. Dat bespaart op drie fronten: water, grondstoffen en energie.

Binnen REvides is onderzocht hoe we stoffen uit afvalwater kunnen terugwinnen en hergebruiken. Projectleider Paula van den Brink: “Van veel technieken weten we dat ze op labschaal werken, maar het is belangrijk ze ook te testen in de praktijk. Pas dan wordt duidelijk hoe efficiënt een techniek is en hoeveel energie de terugwinning kost.” Zo is onderzocht uit welke afvalwaterstromen we stikstof kunnen winnen. Stikstof is een meststof en een duurzaam alternatief voor kunstmest. Afvalwater uit de vuilstort blijkt geen geschikte bron, maar water uit slibgisting en huishoudelijk afvalwater wel. Ook een proefinstallatie bij de AWZI Harnaschpolder was een belangrijke testcase. Hier zetten we toiletpapier uit huishoudelijk afvalwater om naar suikermoleculen en gebruiken deze weer als koolstofbron in het zuiveringsproces. Dit blijkt net zo goed te werken als reguliere koolstof. Deze pilot wordt nu verder ontwikkeld tot een volledige installatie.

Het Demin2030-onderzoek laat zien hoe de industrie afvalwater kan hergebruiken. Dat is een belangrijke stap in verduurzaming, want zo blijft er meer zoet water over voor de drinkwatervoorziening. Om het opnieuw als proceswater te kunnen gebruiken, moet het afvalwater eerst gezuiverd worden. Dat vereist een scala aan verschillende technieken en in een pilot-fabriek bij chemiebedrijf Dow Benelux hebben we onderzocht welke combinaties van technieken het beste werken. Het eigen afvalwater plus dat van de gemeente Terneuzen blijkt stabiel te kunnen worden ontzilt en gezuiverd tot hoogwaardig demiwater. De volgende stap is een full-scale zuivering in 2024, waarin afvalwater van Terneuzen, regenwater én afvalwater van Dow verwerkt gaan worden.

Novie heeft waardevolle kennis opgeleverd waarmee we goed onderbouwde beslissingen kunnen nemen over toekomstige investeringen. Maar het onderzoek gaat door. We blijven innoveren en de ontwikkelingen binnen de watersector leveren telkens nieuwe uitdagingen op. Daarom krijgt Novie in 2022 een vervolg met ‘Onward’: Onderzoek Waardevol Water Evides. Een nieuw, vierjarig onderzoeks­programma met verdere studies naar de mogelijkheden die digitalisering en data ons bieden. Met ook opnieuw veel aandacht voor duurzaamheid en circulariteit. Dit sluit aan bij onze strategische koers: als waterbedrijf willen we onze dienstverlening blijven verbeteren en steeds duurzamer worden. Daaraan blijven we werken, nu en in de toekomst.

Lees alle onderzoeksresultaten in het Novie Magazine